نقش رسانه ها در پیشگیری از جرایم،با تاکید به رسانه های افغانستان
نویسنده: سید محمد نقوی
کارشناسی ارشد جزا و جرم شناسی، دانشگاه خاتم النبیین، کابل.
چکیده:رسانه به عنوان به ابزاری برای انتقال پیام و اطلاعات مهمترین وسیله ارتباطی در جامعه بشری است. این وسیله ارتباطی به رغم نقش فعال در عرصه‌های مختلف حیات بشری در عرصه پیشگیری از جرم دارای جایگاه و نقش برجسته است. در جوامع کنونی، دسترسی و استفاده مردم از رسانه به عنوان یک مسئله پذیرفته شده مطرح است. پیشگیری از جرم به عنوان مهمترین روش بازدارندگی مجرم از ارتکاب جرم با رویکردها و روشهای متعدد قابل بحث است که یکی از روشهای قابل توجه در حقوق کیفری استفاده از ابزار رسانه و وسایل ارتباط جمعی است. لذا در این نوشته، نویسنده نقش رسانه‌ها در پیشگیری از جرم با تأکید بر رسانه‌های افغانستان را بررسی کرده است. هدف از این تحقیق دست یابی به بسترها و ظرفیت‌های رسانه و رسانه‌های افغانستان در پیشگیری از جرم است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که رسانه‌ها در مهمترین محورهای پیشگیری که پیشگیری وضعی و اجتماعی است عامل بازدارندگی از ارتکاب جرم است. طبق این تحقیق پیشگیری ازجرایم به دو بخش اساسی پیشگیری وضعی و پیشگیری اجتماعی قابل تقسیم است، رسانه‌ها در این دو نوع از پیشگیری، دارای نقش مهم است. در پیشگیری وضعی، در راستای تاثیرگذاری هرچه بیشتر تکنیک‌های آن، همچون تدابیر خطر افزا و دشوار کننده جرم، رسانه‌ها نقش فعال داشته است، رسانه‌ها در تعقب بزهکاران فراری، آگاه‌سازی متضررین بالقوه اقتصادی، و تعامل با قوه قضائیه نسبت به جرایم، نیز تاثیرات ویژه را از آن خود نموده است. در بعد اجتماعی، نیز از بعد پیشگیری جامعه‌مدار با رویکرد فرهنگی تا رشدمدار، نقش رسانه‌ها قابل انکار نیست. برنامه‌های پخش مواد قانون در رسانه‌ها، نشر مطالب آموزنده و تربیتی برای اطفال، جلوگیری والدین از فرزندانشان را از فیلم‌های خشن و جنایی، تاکید رسانه‌ها بر وجیبه امر به معروف و نهی از منکر، در بردارنده تأثیرگذاری عمیق به روی مجرمین است.
کلیدواژه‌ها: رسانه، جرم، پیشگیری وضعی، پیشگیری اجتماعی، مجرم.
