مهلت پرداخت دیه قتل از دیدگاه فقه امامیه
داود عطایی
دانشجویی ارشد، فقه و حقوق قضایی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران، رایانامه: d.atayi1375@gmail.com
چکیده
قتل همواره یکی از خطر ناک و منفور ترین جرائم، در قانون مجازات و جوامع بشری بوده، بویژه از نوع عمد، با توجه به گونه‌های مختلف قتل، در قتل عمد اصل اولی قصاص است، اما جای که قصاص ندارد مثل اینکه قاتل پدر باشد و یا قصاص ممکن نیست چنانچه جانی در دسترس نباشد و یا اولیاء دم راضی به دیه شود، مجازات قتل عمد، تبدیل به دیه می‌شود، این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، موضوع را تحت بررسی قرار داده و بیان می‌کند که در مهلت پرداخت دیه‌ای قتل عمد و خطاء محض، چندان اختلاف دیده نمی‌شود، علی رغم وجود روایت، فقها نیز اتفاق نظر دارد مبنی بر اینکه مهلت پرداخت دیه، یک سال در قتل عمد و سه سال در قتل خطاء محض، بیان شده. اما در خصوص قتل شبه عمد، فقها اختلاف نظر دارد و بطور کلی چهار نظریه مطرح شده، مقاله‌ای پیش رو نظریه‌هایی مطرح شده را همراه با دلایل آن‌ها مورد بررسی قرار داده و طبق اصول و قواعد به نقد سه نظریه‌ای، یکسال، دوسال و تفصیل بین موسر و معسر پرداخته و در اخیر نظریه‌ای سه سال را تقویت می‌کند، همچنین مقاله پیش نهاد می‌کند ماده 488 قانون مجازات اسلامی که بیانگر نظریه دو سال است، اصلاح شود.
کلید واژه‌ها: قتل عمد، شبه عمد، خطاء، مهلت پرداخت دیه
