نقدی بر نظریه وحی نفسی از منظر عقل، قرآن و روانشناسی
محمد انور اصغری
دانشجوی دکتری قرآن و علوم با گرایش روانشناسی، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران. رایانه: nqyballhasghry1@gmail.com
چکیده:
وحی که سرچشمه معارف آسمانی است، همواره مورد توجه اندیشمندان قرار داشته است. اهمیت وحی در شکل‌گیری باورهای دینی، هرگونه برداشت نادرست از آن را به امری خطیر بدل می‌کند. نظریه‌های زیادی در ماهیت وحی ارائه شده است. یکی از آنها، نظریه وحی نفسی است که توسط برخی مستشرقان ادعا شده و وحی را به ویژگی‌های روانی انسان؛ ضمیر ناخودآگاه و تخیل نسبت می‌دهد. این پژوهش با رویکردی میان‌رشته‌ای، به نقد این نظریه پرداخته و با بهره‌گیری از عقل، قرآن و روانشناسی، نادرستی آن را بررسی نموده است. نتایج نشان می‌دهد که این نظریه با اشکالات بنیادینی از جمله بی‌اعتباری دلایل و مبانی، تناقضات، ناهمخوانی با ماهیت وحی، ناتوانی در تبیین معجزات و تضاد با آموزه‌های قرآنی مواجه است. انگیزه طرفداران این نظریه متفاوت، اما هدف نهایی همه آنها انکار ماهیت الهی وحی است. در نهایت نشان می‌دهد که این نظریه با توجه به شواهد ادعایی واهی و بی پایه است.
کلیدواژه‌ها:
قرآن، عقل، روانشناسی، وحی نفسی، ضمیرخودناآگاه و تخیل خلاق
